Một trong các kiến thức đầu tư cơ bản là phân biệt các loại cổ phiếu. Tưởng chừng đơn giản nhưng đây là khái niệm khá phức tạp chịu quy định bởi pháp luật. Hãy cùng Thegioingoaihoi.com tìm hiểu về khái niệm này nhé.
Phân biệt các loại cổ phiếu
Đối với các nhà đầu tư vừa mới tham gia thị trường sẽ chưa có nhiều khái niệm về cổ phiếu, cũng như là quyền hạn của mình khi năm giữ cổ phiếu của một công ty. Cổ phiếu ngoài giao dịch trên thị trường còn mang đến rất nhiều quyền lợi khác cho người nắm giữ nó.
Cổ phiếu là gì?
Cổ phiếu là các chứng chỉ do một công ty cổ phần phát hành dưới hình thức bút toán ghi sổ hoặc dữ liệu điện tử. Nó thể hiện quyền sở hữu một hoặc nhiều cổ phần công ty của người nắm giữ. (Tham khảo thêm tại Điều 121, Luật doanh nghiệp 2010)
Phân biệt các loại cổ phiếu
Thông thường, một công ty cổ phần sẽ phát hành 2 loại cổ phiếu, đó là cổ phiếu phổ thông và cổ phiếu ưu đãi. Cách phân biệt các loại cổ phiếu như sau:
- Cổ phiếu phổ thông: Là cổ phiếu cơ bản và bắt buộc phải có của bất kỳ công ty cổ phần nào. Người sở hữu cổ phiếu phổ thông được xem là cổ đông phổ thông, có quyền quyết định cơ bản tại công ty. Cổ phiếu giao dịch trên sàn chứng khoán đều là loại cổ phiếu này và nó không có khả năng chuyển đổi thành cổ phiếu ưu đãi.
- Cổ phiếu ưu đãi: Người sở hữu loại cổ phiếu này có được nhiều ưu đãi hơn so với cổ đông phổ thông. Thông thường, cổ đông sáng lập hoặc những người có liên quan mới được ưu ái sở hữu các loại cổ phiếu này. Gồm 3 loại: ưu đãi biểu quyết, ưu đãi cổ tức và ưu đãi hoàn lại.
Cổ phiếu ưu đãi biểu quyết: Các cổ đông sở hữu loại cổ phiếu ưu đãi này sẽ có quyền quyết định cao hơn cổ đông phổ thông theo quy định công ty. Họ có nhiều quyền can thiệp vào quyết định quan trọng của công ty.
Cổ phiếu ưu đãi cổ tức: Lợi nhuận ròng hằng năm sẽ được chia cho các cổ đông nắm giữ cổ phiếu này cao hơn so với cổ đông nắm giữ cổ phiểu phổ thông dưới dạng cổ tức cố định và thưởng. Cổ tức cố định sẽ không thay đổi bất kể kết quả kinh doanh như thế nào, thưởng sẽ theo quy định công ty. Nhưng sẽ bị hạn chế các quyền hạn cơ bản.
Cổ phiếu ưu đãi hoàn lại: Người sở hữu cổ phiếu này sẽ được hoàn lại vốn theo yêu cầu hoặc theo quy định công ty. Nhưng bị hạn chế các quyền hạn cơ bản.
Phân biệt các loại cổ phần
Có nhiều sự trùng hợp giữa cổ phiếu và cổ phần khiến nhiều người nghĩ 2 khái niệm này như nhau, nhưng liệu có như vậy?
Cổ phần là gì?
Cổ phần là phần chia nhỏ nhất của vốn điều lệ công ty cổ phần. Theo quy định của luật Doanh nghiệp, vốn điều lệ công ty sẽ được chia nhỏ thành nhiều phần bằng nhau, đơn vị đó được gọi là cổ phần. Người sở hữu cổ phần chính là cổ đông và người này có thể là 1 cá nhân riêng lẻ hay tổ chức. (Tham khảo thêm tại Điều 111, Luật Doanh nghiệp 2010)
Phân biệt các loại cổ phần
Có 2 loại cổ phần chính là cổ phần cổ đông và cổ phần ưu đãi. Công ty có thể có hoặc không có cổ phần ưu đãi nhưng bắt buộc phải có cổ phần phổ thông. Cổ phần ưu đãi được quyền chuyển thành cổ phần phổ thông theo quyết định của hội đồng quản trị, ngược lại cổ phần phổ thông không thể chuyển thành cổ phần ưu đãi.
- Cổ phần phổ thông: Là cổ phần cơ bản và bắt buộc phải có của một công ty. Chủ sở hữu cổ phần này được gọi là cổ đông phổ thông và có quyến tham gia biểu quyết các quyết định quan trọng của công ty.
- Cổ phần ưu đãi: gồm 3 loại ưu đãi biểu quyết, cổ tức và hoàn lại.
Cổ phần ưu đãi biểu quyết: Chỉ có cổ đông sáng lập hoặc chính phủ uỷ quyền mới được nắm giữ cố phiếu này. Cổ đông nắm giữ cổ phần này có quyền biểu quyết cao hơn so với cổ đông phổ thông.
Cổ phần ưu đãi cổ tức: Là cổ phần được trả cổ tức cao hơn so với các loại cổ phần khác. Cổ tức là phần lợi nhuận ròng thu được hằng năm của công ty được trả cho các cổ đông ưu đãi cổ tức ở hình thức cổ tức cố định và thưởng. Người hưởng ưu đãi cổ tức sẽ có quyền hạn thấp hơn so với cổ đông phổ thông.
Cổ phần ưu đãi hoàn lại: Sẽ được công ty hoàn lại phần vốn góp bất cứ khi nào, hoặc theo quy định. Cổ đông sở hữu cổ phần này có quyền cơ bản bị hạn chế so với cổ đông phổ thông.
Cổ phần và cổ phiếu có gì khác nhau?
Nhiều người hay nhầm lẫn cổ phần và cổ phiếu là một, trên thực tế có thể thấy bản chất của 2 khái niệm này gần như là trùng nhau, nhưng chỉ 2 danh từ khác nhau (Đó là lý do tại sao có 2 điều khoản luật quy định cho 2 khái niệm này).
Có thể thấy cổ phiếu chính là loại tài sản để thể hiện giá trị của cổ phần. Việc tách bạch 2 khái niệm này giúp bạn có thể nắm được các kiến thức cơ bản để đầu tư thị trường chứng khoán.
Hy vọng sau bài viết này, bạn có thể dễ dàng phân biệt các loại cổ phiếu trên thị trường hiện nay. Chúc bạn thành công.